Door Ellen Liberton en Pierre van Neer (dermatologen, QUOLE Medisch Centrum)
Zweten doen wij allemaal. Zweten is een systeem om het lichaam op temperatuur te houden. Zie het als de persoonlijke airconditioning. Echter, dit systeem dient ook goed afgesteld te zijn. Te weinig zweten zorgt ervoor dat wij onze warmte slecht kwijt kunnen, maar ook teveel zweten kan problemen opleveren.
Zweet
Zweet treedt op bij fysieke inspanning, emoties of het eten van hevig gekruid voedsel. Zweetklieren zijn er in twee soorten en bevinden zich over ons gehele lichaam, waarvan de meesten (de exocriene zweetklieren) een geurloos zweet verspreiden. De apocriene zweetklieren bevinden zich allen bij de oksels, tepels en schaamstreek en zijn verantwoordelijk voor het verspreiden van de bekende zweetgeur.
Overmatig zweten (hyperhidrosis)
Hyperhidrosis, of overmatig zweten is een aandoening waarbij bepaalde lichaamsdelen continu zweet produceren waardoor deze constant klam aanvoelen en hinder kunnen geven bij sociale contacten. Hyperhidrosis komt vooral voor bij de oksels, handen, gezicht, liezen en voeten.
De oorzaak is meestal niet bekend, maar wel bekend is dat de aandoening een grote erfelijke factor kent. De aandoening kan in zodanig erge mate voorkomen dat de sociale contacten erdoor aangetast kunnen worden. Denk hierbij aan een continue zweetgeur of het niet meer durven geven van een (klamme) hand.
Behandeling
Een van de meest succesvolle behandelingen van Hyperhidrosis is het lokaal inspuiten van de zweetklieren met botulinetoxine. Dit middel blokkeert tijdelijk de prikkeloverdracht van de zenuw naar de spier, of van de zenuw naar de zweetklier. Hierdoor krijgen de ingespoten zweetklieren geen signaal meer van de hersenen en wordt de productie van zweet dus stilgelegd.
Het is een uiterst effectieve behandeling met een werking van drie tot zes maanden waarna de behandeling opnieuw moet worden uitgevoerd. Het inspuiten van de zweetklieren vindt doorgaans plaats bij een ervaren dermatoloog nadat hyperhydrosis is vastgesteld met bijvoorbeeld een jodium-zetmeel test.
Andere behandelvormen zijn speciale typen deodorant of behandeling met aluminiumchloride. Allen tijdelijk van aard en met wisselende resultaten.
Wat kunt u zelf doen tegen hyperhidrosis:
- Draag bij hyperhidrosis van de oksels en liezen zoveel mogelijk luchtige, koele, katoenen kleding.
- Gebruik deodorant of andere anti-zweetmiddelen.
- Houd de omgevingstemperatuur koel en zorg voor een goede ventilatie.
- Vermijd voeding die transpiratie veroorzaakt, zoals sterk gekruide gerechten.
- Vermijd stress en doe zo nodig ontspanningsoefeningen.